تاریخچه ترابری در تبریز :
فرودگاه بین المللی:
فرودگاه بینالمللی تبریز در سال ۱۳۲۹ خورشیدی و در زمان سلطنت محمدرضا شاه پهلوی تأسیس شد. این فرودگاه اکنون به عنوان یکی از چهار فرودگاه آسمانباز ایران، در حال ارائهٔ خدمات بهپروازهای داخلی، خارجی و عبوری است. پروازهای تبریز-استانبول، تبریز-دبی، تبریز-دمشق، تبریز-مدینه و تبریز-جده ، تبریز-نجف، تبریز-بغداد و پروازهای داخلی بهصورت هفتگی و روزانه از این فرودگاه بهشهرهای تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، اهواز، بندرعباس، جزیره کیش، ماهشهر، رشت و عسلویه انجام میپذیرد.
شرکتهای هواپیمایی «ایران ایر»، «ایران ایرتور»، «هواپیمایی کاسپین»، «کیش ایر»، «ارم ایر»، «هواپیمایی آسمان»، «ماهان ایر»، «هواپیمایی ساها»، «هواپیمایی تابان»، «هواپیمایی نفت»، «تورکیش ایرلاین» و «سعودی ایرلاین» بهاین فرودگاه پرواز دارند.
این فرودگاه دارای ترمینال پروازهای داخلی، بینالمللی و حج و تسهیلات گمرک، قرنطینه، رستوران، سالن غذاخوری و سالن سیآیپی برای میهمانان مخصوص میباشد .پایانهٔ جدید این فرودگاه در آبان ۱۳۸۶ بهبهرهبرداری رسیدهاست و در این مکان، یک ساختمان مخصوص سرویس پذیرایی هواپیمایی ملی و ساختمان هواشناسی و موتورخانه وجود دارد.
ایستگاه راهآهن تبریز :
ایستگاه راهآهن تبریز در سال ۱۲۹۵ خورشیدی با بهرهبرداری از محور تبریز-جلفا بهطول ۱۴۹ کیلومتر در تبریز افتتاح شد؛ و پس از آن در سال ۱۳۳۷ خورشیدی محور تبریز-تهران بهطول ۷۴۸ کیلومتر به بهرهبرداری رسید.
طراح اولیه این ایستگاه معمار فرانسوی فرنان پویون میباشد. طراح ساختمان جدید این ایستگاه حیدر غیایی بودهاست. این ساختمان در اسفند ماه ۹۵ به ثبت ملی رسید. از ویژگیهای برجستهٔ ایستگاه راهآهن تبریز میتوان به حمل و نقل بینالمللی کالا به ترکیه و اروپا از طریق محور تبریز-رازی ، حمل و نقل بینالمللی کالا به جمهوری خودمختار نخجوان از طریق محور تبریز-جلفا و تنها خط برقی راهآهن در ایران (خط برقی تبریز-جلفا) اشاره کرد.
قطار شهری یا همان مترو:
عملیات اجرایی قطارشهری تبریز از سال ۱۳۸۰ آغاز شدهاست. مترو تبریز در پنج خط ساخته میشود که پس از خطها نه گانه تهران و خطها شش گانه کرج, بیشترین شمار خطها مترو در ایران را داراست. چهار خط این راهآهن داخلی و یک خط آن بیرون از حومه است.
بر اساس برنامهریزی انجامشده، خط ۱ به درازا ۱۸ کیلومتر از میدان ائلگلی تا کوی لاله و خط ۲ به دازا ۲۷ کیلومتر از دانشگاه آزاد اسلامی تا قراملک خواهد بود. خط خارج از حومه (مسیر پنجم) نیز به دارازا ۲۰ کیلومتر از شهر جدید سهند تا تبریز خواهد بود. پیشبینی میشود، قطارشهری تبریز، قادر بهجابهجائی ۳۰٬۰۰۰ نفر بهوسیله ۳۰ قطار در هر ساعت و در هر جهت از خطها پنجگانه باشد
سامانه اتوبوس تندرو :
سامانه اتوبوس تندرو، پس از تهران در تبریز بهاجرا درآمدهاست. محدودهٔ تردد این سامانه در این شهر، از میدان بسیج در ورودی شرقی تبریز تا میدان راهآهن در غرب این شهر است که بهطور کلی مسافتی حدود ۱۸ کیلومتر را شامل میشود.
البته بهدلیل عبور این سامانه از مرکز شهر که اغلب از ترافیک سنگینی برخوردار است، با تدبیر قوانینی، از ورود خودروها شخصی در محدوده مرکزی تبریز جلوگیری میشود و تنها اتوبوسها میتوانند از این مناطق عبور کنند. این کار، باعث علاقه مردم بهاستفاده از وسائل حمل و نقل عمومی در مرکز شهر و از سوی دیگر باعث نارضایتی ساکنین محلههای واقع در مسیر شدهاست.
برای ایجاد راه ویژه اتوبوسهای تندرو، خیابان امام خمینی (ره) حد فاصل میدان ساعت تا میدان جانبازان (فلکه دانشگاه) به صورت یک طرفه برای خودروها عادی درآمده است و باند برگشت توسط نردهها فلزی جدا شده و به عنوان راه ویژه رفت و برگشت اتوبوسها تندرو مورد استفاده قرار میگیرد.
اکنون ۵۰ دستگاه اتوبوس تندرو در خطوط معینشده و در فاصله زمانی کمتر از پنج دقیقه، از ایستگاهها اتوبوس می گذرند.