شانزدهم آذرماه مصادف با هفتم دسامبر، سالروز امضای کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی کشوری موسوم به کنوانسیون شیکاگو در سال 1944 و متعاقب آن تشکیل سازمان جهانی هواپیمایی است که در سال 1994 همزمان با پنجاهمین سالگرد امضای کنوانسیون مذکور، مجمع عمومی سازمان مذکور طی ماده پنج قطعنامه A29-1 این روز را به عنوان «روز جهانی هواپیمایی» تصویب و اعلام کرد.

به گزارش خبرنگار راه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) اهمیت روز افزون صنعت هوانوردی و حمل و نقل هوایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی به حدی افزایش یافت که در سال 1996 از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز طی قطعنامه‌ای روز جهانی هواپیمایی به صورت رسمی تصویب شد و از همین سال در تقویم رسمی مناسبت‌های جهانی سازمان ملل متحد درج شد.

بر این اساس همه ساله کشورهای عضو ایکائو در جهت گرامیداشت این روز و یادآوری و تاکید براهمیت صنعت هوانوردی و حمل و نقل هوایی در کمک به ایجاد، حفظ دوستی، تفاهم بین ملت‌ها و توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع و نیز نقش اساسی سازمان‌های هواپیمایی کشوری در پاسخ به نیاز مردم به حمل و نقل هوایی ایمن، منظم، کارا و اقتصادی و استقرار و استمرار نظم و قانونمندی در حمل و نقل هوایی نسبت به برگزاری مراسم و برنامه‌های مختلف اقدام می‌کنند.

‌امسال شعار روز جهانی هواپیمایی از سوی سازمان جهانی هواپیمایی " آمادگی برای رویارویی با چالش‌های حمل ونقل هوایی قرن بیست و یکم " اعلام شده است.

جامعه هوانوردی به دنبال مفاهیم مشترک و اجماع وسیع و برنامه‌ریزی استراتژیک برای مواجهه با چالش‌های پیش روی خود است. بی‌تردید چالش‌های بی‌شماری در مقابل صنعت است.

افزایش 2 برابری مسافران هوایی طی 16 سال آینده

شبکه جهانی حمل و نقل هوایی به عنوان محرک اساسی توسعه اقتصادی و اجتماعی، فعلا برای دو برابر شدن فعالیت‌های خود در سال 2030 در حال برنامه‌ریزی است. این یعنی اینکه 30 میلیون پروازی که سالانه انجام می‌شود طی 16 سال آینده به 60 میلیون پرواز و تعداد مسافران نیز از سه میلیارد نفر در سال به شش میلیارد نفر بالغ خواهد شد و بی شک این سیر تحولی حمل و نقل هوایی بر حوزه‌های کلیدی و اولویت‌های استراتژیک آن یعنی ایمنی، کارایی و ظرفیت ناوبری هوایی، امنیت و تسهیلات، توسعه اقتصادی حمل و نقل و حفاظت محیط زیست تاثیرات مهمی خواهد گذاشت.

شعار امسال، علاوه بر تاکید و تقویت اصل توجه همزمان دولت‌ها و تنظیم و تدبیر دقیق فعالیت‌های سازمان‌های هواپیمایی برای کارآمدتر شدن صنعت، نهادینه‌سازی روابط وسیع تر و مشارکت ذینفعان صنعت در تحقق اهداف جهانی و مواجهه با چالش‌های آن را بیش از پیش ضروری می‌کند.

برای استمرار همسویی با دنیای به سرعت در حال تغییر خارج از صنعت، نوآوری، ابتکار و انعطاف برای موفقیت داخلی و بیرونی صنعت بسیار حائز اهمیت است و از این روست که ایکائو این سه مهم را به عنوان ارزش‌های دائمی مدنظر در کارها و برنامه‌های خود قرار داده است. شرایط در حال انتقال به مرحله‌ای که همسو با سایر ابعاد توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور باید در پی تسریع حرکت کشور در مسیر چشم انداز افق ١٤٠٤ باشیم و الزام حاکمیت روح تدبیر و امید بر کالبد همه فعالیت‌های دولت از یکسو و فاصله صنعت هوانوردی کشور در مقایسه با رقبای منطقه‌ای آن از سوی دیگر ایجاب می‌کند.

اما همگام با نظام بین‌الملل هوانوردی، سازمان هواپیمایی کشوری در تعامل و مشارکت سایر عناصر سیستم حمل و نقل هوایی برای حرکت رو به جلو این صنعت در کشور و احیای جایگاه آن در سطح منطقه طرحی نو درانداخته و نسبت به تدبیر برنامه استراتژیک صنعت در رویارویی با چالش‌های موجود و آتی محتمل اقدام کند.

اینک که به لطف الهی، تدبیر دولت و دستگاه دیپلماسی کشور بارقه‌های روشنی برای رفع محدودیت‌های تحمیلی بیرونی صنعت پدید آمده آنچه که مهم است آماده سازی نسخه قابل اجرا برای روزهای بدون محدودیت و تدارک برنامه‌های اقدام آن مسیر و تلاش برای رفع ضعف‌های درونی مبتنی بر نظامات موفق و تجربه شده بین‌المللی و البته با لحاظ قابلیت‌ها و ارزش‌های حاکم بر کشور است.

سالروز جهانی هواپیمایی در آستانه یکصدمین سال آغاز حمل و نقل هوایی بازرگانی (اول ژانویه ٢٠١٤) بهانه‌ای است تا اعضای جامعه هواپیمایی ضمن گرامیداشت این روز با اهداف ایجاد و تقویت آگاهی‌های ملی نسبت به اهمیت هواپیمایی کشوری در توسعه کشور، فعالیت‌ها و نقش سازمان هواپیمایی کشوری در تامین ایمنی، کارایی ونظم در حمل و نقل هوایی و ارتقای مستمر آن، ارتقای سطح روابط بین فعالان صنعت و تقویت همدلی، تقدیر و تجلیل از زحمات شرکت‌ها و نهادهای فعال در زنجیره خدمت رسانی در صنعت حمل و نقل هوایی کشور در جهت ارتقای سطح خدمت رسانی صنعت به شهروندان تجدید عهد کنند.

نکته مهم دیگری که باید به بهانه این روز بدان پرداخت این است که در یک قرن گذشته حمل و نقل هوایی برای همیشه جامعه جهانی ما را از نقطه نظرات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دگرگون کرده و چنین تغییر و تحولی تنها در نتیجه ایجاد زیر ساخت‌های فنی و عملیاتی مشترک مورد توافق همه ملل بدست آمده است که از طریق سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) و منشور آن کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی کشوری که ٦٩سال پیش در چنین روزی به تایید جامعه بین المللی رسیده، نهادینه شده است.

حمل و نقل هوایی با جابجایی بیش از سه میلیارد نفر مسافراز طریق ٣٠ میلیون پرواز در سطح جهان در سال گذشته هم اکنون به ایمن‌ترین و سریع‌ترین روش حمل و نقلی دنیا تبدیل شده است.

با اتخاذ ارتقای مستمر سطح ایمنی به عنوان مهمترین هدف راهبردی، کار متولیان حمل و نقل هوایی و سازمان‌های هواپیمایی کشوری در حوزه ایمنی هیچ زمان پایان نمی‌پذیرد.

تدوین دقیق برنامه ملی ایمنی و استقرار کامل سیستم مدیریت پیشگیرانه ایمنی در همه اجزای صنعت ضرورتی جدی است که قطعا با باور عملی مدیران و کارشناسان و کارکنان صنعت می تواند نسبت به ارتقای عملکرد کشور در این شاخص کلیدی عملکرد منجر شود.

ارتقای کارایی و ظرفیت ناوبری هوایی در کنار اهداف بهبود مستمر تسهیلات و امنیت، توسعه اقتصادی صنعت و حافظت از محیط زیست از جمله اولویت‌های راهبردی آتی است که باید استراتژی‌ها و برنامه‌های اجرایی خاص خود را از جمله تدوین برنامه ملی ناوبری هوایی ، برنامه ملی تسهیلات، اجرای دقیق برنامه ملی امنیت هوانوردی، برنامه آزادسازی مدبرانه، حاکمیت نظام عرضه و تقاضا بر اقتصاد صنعت و ... را می‌طلبد که با محوریت سازمان هواپیمایی کشوری باید در صدر دستور کارهای صنعت قرار گیرد.

امیدوارم یادآوری این روز مهم موجبات تقویت بیش از پیش عزم و اراده همه ما را برای کار و تلاش مضاعف جهت توسعه عزتمندانه صنعت حمل و نقل هوایی کشور فراهم کرده و آغازی دیگر برای اقدامات و برنامه‌های مهم آتی برای دستیابی به قله‌های رفیع پیشرفت در این صنعت همچون سایرعرصه‌های پرافتخار علمی باشد که توسط دانشمندان جوان این کشور بدست آمده و قطعا شهروندان ایران زمین با نگاه بلند و اعتماد مسئولان کشور به جوانان متعهد و متخصص ایران اسلامی به این مهم نیز دست خواهند یافت.

سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری همسایگان جنوبی ایران در صنعت هوایی

اما آنچه که مسلم است و همه ما خواهان آن هستیم، ضرورت توجه بیش از پیش همه برنامه‌ریزان و تصمیم گیران کلان کشور به صنعت هوانوردی و حمل و نقل هوایی به عنوان یکی از ضرورت‌های عدالت، توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور است چراکه آثار بی‌شمار و القایی و تکاثری این صنعت بر سایر حوزه‌های پیشرفت کشور و مناطق مختلف آن که ده‌ها برابر آثار مستقیم آن برای خود صنعت است، اقتضای توجه مضاعف از سوی همگان را ایجاب می‌کند.

بی‌شک همه ما کم و بیش در جریان آخرین پیشرفت‌ها و یافته‌های صنعت هستیم اما آنچه در این زمینه قابل توجه است سرمایه‌گذاری‌های کلان چند میلیارد دلاری کشورهای منطقه به ویژه همسایگان جنوبی ما در صنعت هوانوردی و حمل و نقل هوایی است که به سرعت خود را به نسل جدید هواپیماها مجهز کرده و سیستم‌های فرودگاهی و ناوبری خود را نیز برای اجرای سامانه‌های جدید هوانوردی روزآمد می‌کنند.

محمدرضا عبدالرحیمی - معاون برنامه‌ریزی و نظارت شرکت فرودگاه‌های کشور - در پایان یادداشت خود خاطر نشان کرد که همین چند روز گذشته بود که سه شرکت هواپیمایی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس سفارش ٢٠٠ میلیارد دلاری و ٤٥٠ فروندی هواپیماهای مدرن روز را در جریان برگزاری یک نمایشگاه هوایی به ثبت رساندند؛ سرمایه‌گذاری ٢٣ میلیارد دلاری برای توسعه یک فرودگاه و ... شاید تلنگری باشد تا هم حمایت‌های دولت از زیرساخت‌های صنعت جدی‌تر شود و مقایسه این مد حمل و نقلی با سایر مدها نیز با لحاظ وزن، اهمیت و ارزش افزوده حمل و نقل هوایی صورت گیرد و نه صرفا سهم پنج درصدی آن از حمل و نقل عمومی داخل کشور مبنای میزان توجه حاکمیت باشد و هم دست اندرکاران صنعت برتلاش‌های نظام‌مند و دانش بنیان مبتنی بر تدبیر بیفزایند تا اقدامات توسعه‌ای صنعت هوایی در همه ابعاد خود جان تازه‌ای به خود گیرد.