برنامه ریلی :

شرکت ترابری در تبریز :

راه نامه راه آهن سندی است که توسط شرکت های راه آهن در ایستگاههای بارگیری ، صادر می شود و شرکت راه آهن طی این سند اعلام مینماید که کالای مندرج در راه نامه را تحویل گرفته و متقبل شده که آنرا در مقصد همانطور صحیح و سالم  تحویل بدهد . راه نامه راه آهن سندی غیر قابل معامله و انتقال است و بنابراین با پشت نویسی نمی توان آن را به دیگری انتقال داد .

ترازیت بین المللی از این طریق معمولا برای حجم بالای کالا استفاده می شود . اجناسی مانند چوب و آهن ، آرد ، نفت ، مواد اولیه کارخانجات و ... از طریق ریلی توان خوبی برای حمل خواهند داشت .

در کشور ما حمل و نقل بین المللی به شیوه ریلی از طریق راه آهن حمل می شود از سه مبدا ورودی کشور به شرح زیر وارد می شود:

الف-کالاهائی که از مبدا اروپا از طریق کشور ترکیه حمل می شود از مرز رازی وارد ایران می شود .این راه نامه تحت مقررات کنوانسیون حمل و نقل  بین المللی کالا با راه آهن (RU/CIM) می باشد که در ۵ نسخه صادر شده و نسخه چهارم آن پس از دریافت کالا به فرستنده تحویل می گردد و در مقصد , گیرنده کالا این نسخه چهارم را که همراه با بقیه اسناد از فرستنده کالا دریافت داشته است , به راه آهن کشور ارائه نموده و کالا را در مقصد تحویل می گیرد .

ب- کالاهائی که از کشورهای اروپائی و یا از طریق ترانزیت کشورهای اروپای شرقی و اتحاد شوروی حمل شده و از طریق مرز جلفا وارد ایران می گردد. مقررات حاکم بر این بارنامه راه آهن را SMGS* یا موافقت نامه حمل و نقل کالا با راه آهن می نامند و از دریافت کالا در مبدا توسط راه آهن , نسخه دوم راه نامه که آنرا DUPLICATE RAILWAY BILL می نامند به فرستنده کالا تحویل می گردد و در مقصد , گیرنده کالا با ارائه آن کالای خود را دریافت می دارد .

در ادامه :

ج- کالاهائی که از مبادی راه آهن میر جاوه وارد ایران می گردد که مقصد این کالاها ایستگاه راه آهن زاهدان می باشد .مقررات حاکم براین راه نامه های راه آهن, مقررات داخلی دو کشور می باشد .

در سال ۱۹۸۲ با توجه به افزایش حجم کالا و مسافر , مقررات حقوقی یک نواختی به نام کوتیف COTIF*  به منظورتسهیل در حمل مسافر و بار در حمل و نقل بین المللی با راه آهن به وجود آمد . کشور ما این مقررات را از تاریخ اول اکتبر ۱۹۸۵ پذیرفت و به مرحله اجرا درآورد . د ربارنامه های راه آهن مشخصات زیر بایستی درج گردد .

اطلاعات لازم و درج شده در بارنامه راه آهن:

۱- نام و آدرس فرستنده کالا

۲- نام ایستگاه مبدا و مقصد کالا

۳- نام و آدرس گیرنده کالا

۴- تعیین نوع کالا و مشخصات آن از قبیل تعرفه , ابعاد و غیره

۵- وزن کالا , تعداد بسته ها و مشخصات بسته بندی

۶- شماره واگن

۷- ذکر جزئیات مورد لزوم جهت گمرک

۸- هزینه حمل کالا , معمولا بر اساس تعرفه راه آهن مربوطه می باشد که محاسبه آن بر مبنای وزن کالا , قیمت واحد , تعرفه مربوطه و نرخ تسعیر به اضافه هزینه های فرعی است که به دو صورت پیش کرایه و پس کرایه پرداخت می گردد.

رسید یا گواهی پستی  ARCEL POST RECEIPT

هنگامی کالا به وسیله پست فرستاده شود , اداره پست یک رسید جهت کالای بسته بندی شده صادر می کند و کالا مستقیما به گیرنده آن طبق آدرس داده شده تحویل می گردد .البته می توان در بعضی مواقع با ارسال کالا از طریق بانک درکشور خریدار کنترل بیشتری بر آن اعمال نمود ولی دربسیاری از بانکها تمایلی به سرو کار داشتن با کالا برین روش ندارند زیرا مقدمات پستی اغلب حاضر نیستند بسته های پستی را بر اساس دستور بانک نگهداری نمایند و بانکها خودشان نیز اکثرا فضای کافی و مناسب برای نگهداری اینگونه کالاها د راختیار ندارند .

ضمنا در مقررات متحد الشکل بروات وصولی بیان شده است که کالا نباید قبل از موافقت بانک , مستقیما برای آن بانک ارسال گردد .بعلاوه بر اساس مقررات متحد الشکل اعتبارات اسنادی بانکها رسید یا گواهی پستی را خواهند پذیرفت مشروط بر اینکه در صورت ظاهر آن مشخص باشد که رسید یا گواهی مزبور در محل ارسال کالا طبق شرایط اعتبار , ممهور و یا تائید گردیده است .

سیستم بارنامه الکترونیکی :

سیستم بارنامه الکترونیکی توسط وبسایت راه آهن جمهوری اسلامی ایران(http://bar.rai.ir/) قابل پیگیری می باشد.آيين‌نامه‌اي تحت عنوان فروش اعتباري حق دسترسي، نيروي كشش و خدمات ريلي تدوين شده است كه طبق اين آيين‌نامه، نظام مالي و تعاملات بين راه‌آهن جمهوري اسلامي و شركت‌هاي سفارش دهنده حمل بار مشخص و شفاف خواهد شد.

با صدور بارنامه الكترونيكي، بطور قطع راه‌آهن جمهوري اسلامي از چرخه مبادلات پولي حذف خواهد شد و شركت‌هاي سفارش دهنده حمل بار، فقط با بانك‌ها ارتباط خواهند داشت.

 نمونه بارنامه ریلی :

برنامه ترابری ریلی