قرارداد بای بک ( Buy Back) چیست؟
بای بک یا بیع متقابل که به بازخرید نیز معروف است یکی از روش های تجارت متقابل می باشد. معمولا در این نوع قراردادها یکی از طرفین قرارداد تجهیزات یا ماشین آلات یا سخت افزاری را به منظور تولیدات خاصی به طرف دیگر می فروشد و طی مدت زمانی معین ، محصولات تولید شده به واسطه همان تجهیزات را به عنوان تمام یا بخشی از طلب خود دریافت می کند.
بای بک در ایران
مهمترین قراردادهای بای بک در ایران در زمینه قراردادهای نفتی و گازی مربوط می شود. برای مثال می توان به پروژه هایی که وزارت نفت در سال ۱۳۷۴ به شکل بیع متقابل تعریف کرد اشاره نمود. در این قرارداد ها هزینه های تجهیزات و تکنولوژی وارد شده به کشور به وسیله تولیدات در طی قرارداد های کوتاه مدت پرداخت و پس از آن مالکیت کامل این تجهیزات در اختیار وزارتخانه قرار گرفت.
در واقع با قراردادهای بای بک می توان به دنبال جذب سرمایه گذاری ، فناوری و تجهیزات خارجی بود و به محض پایان قرارداد تمامی حقوق و مالکیت تجهیزات و تولیدات را در اختیار گرفت. در واقع در عین حال که می توان دانش فنی و تجهیزات لازم را از این طریق جذب کرد تمامی هزینه های اولیه نیز به عهده سرمایه گذار است. البته به طور حتم این قرارداد ها برای پیمانکاران نیز استفاده و منفعت قابل توجهی خواهد داشت و عمدتا خطرات حاصل از تغییرات قیمت پیشبینی و تضمینات لازم اعمال خواهد گردید.
این قرارداد ها میتواند تا حدی از آثار تحریم کاسته باعث ورود سرمایه تکنولوژی به داخل کشور بشود. در سالیان اخیر نیز شاهد شاهد انعقاد قراردادهای این چنینی در زمینه نفت و گاز بوده ایم.